गोपाल दहित- थरुहट तराईमा थारुहरुको जनसंख्या अहिले पनि सबैभन्दा बढी छ। ल्याबमा ट्यूव बच्चा जन्माएजस्तै नभएर थारुहरुले थरुहट भूगोलमा रहेको बनजंगल, हिंस्रक जनावर, बिषालु सर्प, विच्छी र किरा, महामारी रोजब्याध, जातीय तथा धार्मिक दमन, नरसंहार, प्राकृतिक प्रकोप, राजनीतिक तथा आर्थिक शोषणजस्ता समस्यासित लड्दै स्थापित भएको जातीय जनसंख्या हो। तराईलाई आजको...

जीवन क्षेत्री- कसरी कुनै बेला सास थामेर यातना सहने किशोरी र युवतीहरुले हामीलाई जीवन र समाजसम्बन्धी खरो व्यवहारिक ज्ञान दिइरहेका छन्। कमलरी सिर्जना चौधरीको इहलीला समाप्त भएसँगै कमलरी प्रथा लगायत उत्पीडनका अन्य धेरै तरिकाहरुबारे राम्रै बहस भएको छ । तर अझै पनि हाम्रो बहस समस्याको केन्द्रमा पुग्ने भन्दा पनि सतहमा...

मानबहादुर क्षत्री– चार वर्षदेखि मुक्त कमलरी आफ्नो हक/अधिकारका लागि राजधानी धाएको धायै छन्। कहिले कमलरी मुक्तिका लागि त, कहिले पुनर्स्थापनाका लागि। कहिले छात्रवृत्ति त कहिले शोषणमा परेकाहरुको उद्धार एवं क्षतिपूर्तिका लागि। पछिल्लो पटक त धमाधम ज्यानै मारिन थालेपछि उनीहरु झनै अत्तालिएर सिंहदरबार गुहार्न बाध्य भएका हुन।

दिलबहादुर चौधरी- कैलाली दक्षिण टेंढीका गजलकार भाइ सागर कुश्मीले २०७० वैशाख ४ गतेका दिन फोन गरे, सर, कहाँ हो? म सागर कुश्मी बोल्दैछु। म त्यतिबेला भारतको ग्वारीमा बसमा चढिरहेको थिएँ। चैते दशैं, राम नवमीको अवसर पारी म मेरी श्रीमति जीको आग्रहमा श्रीमति र छोरीलाई लिएर हिन्दूहरुको महान तीर्थस्थलमध्येको एक तीर्थस्थल...

सुशिल चौधरी- लिख्ना सहजील रहट ट सब्ज लिख्ट, लिख्ना अरवर रलक मार कम मनै लिख्ठ। कवि– लेखक बन्ना रहर किही निलागठुइ, तर बहुट कम मनै जो बन पैठ लेखक साहित्यकार यी डुन्यम। बहुट मनै कठ– शब्दसे खेल्ना कलक बमगोला बारुड से खेल्ना जसिन हो। शब्द एक सुन्दर घरके सरजाम...

फिलिमके चक्का घुमैहस समय कत्रा हाली घुमठ। हेर्टी हेर्टी गइल दिन, अठ्वार, महिना, बरस ओराके डोसर बरस पैला टेकठ। २०६९ साल ओराके २०७० साल पौली टेक सेकल। यी अवसरमे मै गैल बरसके अपन कुछ टीट–मिठ सम्झना बाँटक् चाहटुँ।  २०६९ के वैशाख १ गते वर्दियक सेमरहवा गाउँमे मना गैल रहे,...

शत्रुघन चौधरी- आज नेपाली कलेण्डर अनसार लावा बरस के शुरुवातके दिन। सबके घरघरके भितामे पुरान कलेण्डरके ठाँउमे लावा कलेण्डर ठाँउ पासेकल हुइ। हुईना टे थारून्के लावा बरस माघीहे कैहजाइठ। लेकिन आजटक माघ १ गते हे आधार मानके थारू तिथि, मिति, साल हुईलक थारू सम्बतके कलेण्डर अभिनसम नैडेख्गैलहो। यी एकठो...

मानबहादुर क्षेत्री– दाङको लालमटियाकी सिर्जना चौधरीको अघिल्लो साता ललितपुरको चाकुपाट ललितपुरस्थित मालिकको घरमा मृत्यु भयो। उनको मृत्यु मटि्टतेल छर्केर आगो लगाएर भएको समाचार सार्वजनिक भएको छ। दाङ कमलरी मुक्त जिल्ला हो। यो जिल्लामा कमलरी राख्न नपाउने र यहाँबाट पठाउनसमेत नपाउने घोषणा भएको ४ वर्ष बितिसकेको छ तर पनि यस्ता...

कृष्णराज सर्वहारी- विभिन्न समुदायमा स्वास्थ्य उपचारका लागि परम्परागत पद्धति यद्यापी छ। त्यस्तै थारू समुदायमा हालसम्म गुर्‍वा तथा बैडवा स्वास्थ्य उपचारको संवाहक मानिन्छन्। गुर्‍वाको खास विशेषता, उसलाई आदर गरिने कारण भनेको उसमा निहित मन्टर ज्ञान हो। यहाँ थारू गुर्‍वाहरूको परम्परागत उपचारपद्धति तथा बैडवाहरु (वैद्य) को जडिबुटी ज्ञानबारे चर्चा गरिन्छ।