santosh dahitसन्तोष दहित। ०६२/०६३ जनआन्दोलन पाछ २०६४ मसे थरुहट आन्दोलनके सुरुवाट हुइल। खासकैख मधेशी नेताहुकनके जवरजस्तिदबाबके कारण नेपाल सरकारसे तराईके सक्कु जिल्लाह एक मधेश एक प्रदेश घोषणा कैगिलरह। ओक्रहक विरुद्धम तत्कालिन नेकपामाओवादीके हाल (मधेशीलोकतान्त्रीकफोरम) के केन्द्रीय सदस्यएवमथारुनेता लक्ष्मण थारुके अगुवाईम विभिन्न पार्टीम आवद्ध हुइलकथारु नेताओ थारु कल्याणकारिणी सभाके पुर्व महामन्त्री राजकुमार लेखीलगायत नेताहुक्र एक ठाउँम जुटख थारुन्हक मुद्दाह स्थापित करगलाग संयुक्तम थरुहट आन्दोलनके घोषणा कर्ल।

आन्दोलनके मुख्यलक्ष्य एक मधेश एक प्रदेशके विरुद्धम ओ थरुहट स्वायत्तप्रदेशके पक्षम थरुहट आन्दोलन सुरुहुइलहो। कैयौं फ्यारा थरुहट आन्दोलनहुइलसे फे सफलनिहुइल पाछ आन्दोलनह सफलबनाइकलागथारु नेता लक्ष्मण थारुके नेतृत्वमजो थरुहट संघर्ष समिति गठन कैगिलरह। ओस्टक थारु युवाहुकन परिचालन करकलाग तराईके सक्कु जिल्लामथारु सेना गठनकैख थारु युवाहुकनव्यापक परिचालनफे कैगिलरह। व्यापकतयारीके साथ सुरुहुइलक थरुहट आन्दोलनअन्ततः २०६५ चैत महिनाम एक महिनाके नम्माआम हड्तालके घोषणा कैगिल।

करिब १३ दिनके आम हड्तालपाछ नेपाल सरकार ओ थरुहट आन्दोलनकारीहुकनके विचम तराईके सक्कु जिल्लाह एक मधेश एक प्रदेश निबनइनालगायत ६ बुदाँ सम्झौता फे हुइल। उहआन्दोलनम ४ जन थारु सहिद फे हुइल। तर, सरकारसे सहमतिहुइलक ६ वरषसे ध्यार होगिलआम्मिनसमकौनोफे बुदाँकार्यान्वयननिहुइलहो।

बेनुह्कथारु नेताहुक्रविभाजितहोख विभिन्न पार्टीम प्रवेश कर्ना ओ आ–आपन नेतृत्वमलौव लौव पार्टी खोल्नाहोडबाजी सुरुहुइल। तबहसे थारु नेताहुकन्हकभित्तर भारि लराई सुरुहुइलबा। मधेशी नेताहुकने विरुद्ध उत्रलक थरुहट आन्दोलनके मुख्यअगुवा लक्ष्मण थारु ओ योगेन्द्र चोधरी जो मधेशीलोकतान्त्रिकफोरममप्रवेश कर्ल कलसे और नेताहुक्र नेपालीकाँग्रेस, नेकपाएमाले, एकृकित नेकपामाओवादीमप्रवेश कर्ल तवहसे थरुहट आन्दोलनधिसमिस हुइटी गैइल। यिहोर सुस्ट–सुस्ट थरुहट मुद्दाके बारेम आवाज उठैना नेताजो मेरमेहि्रक पार्टी गज्याङ्ग्मज्याङ्ग हुइलककारण थरुहट मुद्दाके बारेम बोल्ना नेताजो निहुइलतवहसेजे थरुहट मुद्दा संकटम पर्टी गैइल बा।

Tharuhat Aandolan-7थरुहट आन्दोलनके अगुवा नेताहुकनके लापारबाहिले जो थरुहट आन्दोलन संकटम पर्लक थारु अगुवाहुक्र बटोइठ । राजकुमार लेखी, लक्ष्मण थारु, गोपालदहित, मेटमणी चौधरी, डिल्लीबहादुर चौधरी, योगन्द्र चौधरी, इन्द्रजितथारु, भानुरामथारु, सिएनथारु लगायत नेताहुक्र एकठाउँम फेसे अइनाहो कलसे थारुन्हक मुद्दाह स्थापितकर्ना कौनो गाह्रो निरलक थारु अगुवाहुकन्हककहाईबा। उहाँहुक्र फेसे एक फ्यारा गोल्बन्दहुइना जरुरी रलक थारु अगुवाहुकनके बटोइठ।

आव तराईम कै प्रदेश बनैइनाकनाबातम फे थारु नेताहुक्र फरक फरक विचार व्यक्त करटी आइलबाट। थरुहट आन्दोलनके अगुवा राजकुमार लेखि पहाडम जत्रहप्रदेश ओत्रह तराईम प्रदेश हुइपनाबातमजोडदेति आइलबाट कलसे लक्ष्मण थारु, योगेन्द्र चौधरीफे तराईम बहु प्रदेश हुइपर्ना मागकरटी बाट। यिहोर गोपालदहित, भानुरामचौधरी तराईम ३ ठेसे ४ प्रदेश हुइपर्ना विचार ढरटी आइलबाट। यी सक्कु नेताहुकनके विचारम जो गज्याङ्ग्मज्याङ्याके कारणले थरुहट मुद्दा स्थापितहुइनेसेक्लकथारु अगुवाहुकने कहाइबाटन।देशम संविधानआजबन्नाहो कीकालबन्नाहो थाहाँ नै हो तर, थारु नेताहुकनमकत्राप्रदेश बनैइलसे थारु समुदायके अधिकारह स्थापित करसेक्जाई अर्थात कसिन संविधानआनसेक्लसे कालथारुन्हक मुद्दाह बल्गर बनाई सेक्जाई कनाबातम एकढिक्का निहुइलककारण असिनअवस्था हुइटी रलक थारु अगुवाहुक्र बटोइठ।

यिहोर थारु नेताहुक्र थरुहट मुद्दासेफे आ–आपन स्वार्थम लग्लककारण थारुन्हक मुद्दा स्थापितनिहुइसेक्लक थरुहट तराई पार्टीके केन्द्रीय सदस्यएवमथारुयुवा नेता तेजमानचौधरी बटोइठ। जबसमथारु नेताहुक्रआपन स्वार्थसे उप्पर आखन आघ निवह्रीतबसमथारुन्हक मुद्दा स्थापितनिहुइचौधरी कठ। उहाँकठ–…नेपाल सरकार ओ थरुहट संघर्ष समितिवीचहुइलक ६ बुँदाहकार्यान्वयन कराईलागआम्मिहनफे विभिन्नकिसिकमके आन्दोलन हुइटी बा। तर, आन्दोलनके अगुवाहुक्रजो जुर हुइलककारण समस्याहोरहल।’ यदपी थरुहट तराई पार्टी आपन तरफसे लागिपर्लक चौधरी दाबीकर्ल।

हुइना ट देशके कानुनलिख्ना ठाउँम विभिन्न पार्टीमसे ४२ ज थारु सभासद बाट। तर, सक्कुज पार्टीके निर्देशनबाहेक और विषयमबोल्टीकी कारबाहीहुइना डरले संसदम फे थारुन्हक मुद्दाम आम्हिनसम छलफलफे निहुइलहो। कबुकाल थरुहट तराई पार्टीके सभासदगोपलदहितबोल्लसेफे खासै छलफल हुइलजसिन नै मान्जाइठ। संसदके बहार बोल्खकेल काकर्ना? संसद भित्तर जो थरुहट मुद्दा संकटमा बाकलसे अन्तझनकसिखबल्गर हुइ। यीविषयमथारु सभासदओ थरुहट आन्दोलनके थारु नेताहुक्र स्वाँचपर्ना जरुरी बा। जसिककाल्हिकदिनम थरुहट मुद्दाह स्थापित करलाग सक्कु थारु नेताहुक्र एकठाउँ रलहओस्टक फेसे एक फ्यारा जुरमराई पर्ना जरुरी बा।




Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *